TEMEL İLK YARDIM DERSİ

İLK YARDIM : Olay yerinde tıbbi araç- gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır. 

ACİL TEDAVİ : Doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir. 

İLK YARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI 

 Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, çevre güvenliğinin sağlanması,
 Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
 Hasta/yaralının durumun kötüleşmesini önlemek,
 İyileştirmeyi kolaylaştırmak. 

İlk Yardımcı : Tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle ilaçsız ilk yardım yapan, eğitim almış kişidir. 

İLK YARDIMCININ ÖZELLİKLERİ 

 Sakin, kendine güvenli, pratik ve kararlı olmalı,
 İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı,
 Önce kendi can güvenliğini korumalı,
 Eldeki olanakları değerlendirebilmeli,
 Olayı zamanında ve doğru olarak 112’ye haber vermeli,
 Çevredeki kişileri organize edebilmelidir. 

İLKYARDIMDA  A – B – C’NİN ANLAMI 

A : Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway),
B : Solunumun değerlendirilmesi (Bak – Dinle – Hisset) (Breathing) ,
C : Dolaşımın değerlendirilmesi (Şah damarından 5 saniye nabız alınır) (Circulation). 

İlkyardımın Temel Uygulamaları : Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir. 

Hayat Kurtarma Zinciri : Dört halkadan oluşur. Son iki halka ileri yaşam desteğine aittir ve ilkyardımcının görevi değildir.

1. Halka – Sağlık kuruluşuna haber verme
2.Halka – Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği (TYD)
3.Halka – Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler
4.Halka – Hastane acil servisleridir.

Hava Yolu Tıkanıklığı : Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. 

TAM TIKANMA BELİRTİLERİ 

 Nefes alamaz.
 Acı çeker, ellerini boynuna götürür.
 Konuşamaz.
 Rengi morarır. Bu durumda Heimlich manevrası (karına bası uygulama) yapılır. 

KISMİ TIKANMA BELİRTİLERİ 

 Öksürür.
 Nefes alabilir.
 Konuşabilir. 

TRİYAJ RENK KODLARININ DERECELERİ VE ANLAMLARI 

BİRİNCİ DERECE – KIRMIZI (İvedi-Acil) : Yaşamını yada uzvunu kurtarmak için acil müdahaleye ihtiyacı var 

İKİNCİ DERECE – SARI (Geciktirilebilir) : Hastanın acil bakıma ihtiyacı var ama hayati tehlike yok 

ÜÇÜNCÜ DERECE – YEŞİL (Bekleyebilir) : Kişilerin yaralanmaları çok hafif, kendileri gidebilirler 

DÖRDÜNCÜ DERECE – SİYAH (ÖLMÜŞ VEYA KAYIP VAKA) : Hastalar yapılacak her türlü müdahaleye rağmen hayatını kaybedecek ya da yaşamsal bulguları alınamıyordur (ÖLÜDÜR).

HATIRLATMA

* Başa alınan darbe sonucu kulak veya burundan kan geliyorsa kazazedenin kan akan bölgesi, altta kalacak şekilde yan yatırılır ve kanama engellenmez 

* Suni solunum ; solunumu durmuş olan kimseye dışarıdan hava takviye etmektir 

* Çok sayıda yaralının olduğu kaza ve felaketlerde en son ; hayatını kaybetmiş olanlar taşınır. 

* Şok pozisyonunda ; hasta yere sırt üstü yatırılır, ayakları 20-30 derece kaldırılır, üstü örtülerek sıcak tutulur. 

* Küçük dolaşım; kanın kalpten akciğerlere ulaşmasıdır. 

* Nabız; Kalbin her kasılmasında, atardamarlar içine atılan kanın atardamarları genişletip boşaltması sonucu duyulan ritmik vuruşlara denir. 

* Burun kanamasında; kişi oturur pozisyona getirilerek başı öne eğilir, burun kanatları sıkıştırılır 

* Kanamayı geçici ve doğru durdurma yöntemi; kanayan bölgeye temiz bir bez ile basınç uygulanmalıdır. 

* Sara (epilepsi) krizi geçiren kişinin; kendine zarar vermesi engellenir, kriz kendi sürecini tamamlamaya bırakılır.